Kolana, a właściwie stawy kolanowe są największymi stawami w ludzkim organizmie. Przez cały czas narażone są więc na drobne i poważniejsze uszkodzenia, przy każdej czynności związanej z ruchem. Z wiekiem niejednokrotnie dochodzi do urazów czy kontuzji, a czasami spowodowane są one w sposób całkowicie mechaniczny. Na drugi typ urazów najbardziej narażone są osoby intensywnie uprawniające sport, a zwłaszcza gdy niepoprawnie wykonują ćwiczenia.
Anatomiczna budowa kolana
Aby trochę lepiej to zrozumieć i pokazać w bardziej obrazowy sposób należy omówić budowę anatomiczną kolana. Staw ułożony jest między kością udową a strzałkową. W budowę kolana wchodzi rzepka, łąkotka oraz chrząstka stawowa. W pobliżu znajduję się także mięsień czworogłowy uda, który mocno obciąża kolana.
Anatomia torebki stawowej
Stawy w ciele człowieka wyglądają bardzo podobnie, ale budowa torebki stawowej różni się nieco w przypadku poszczególnych stawów. Torebka stawowa składa się z dwóch warstw: zewnętrznej błony włóknistej i wewnętrznej błony maziowej. Różnica między innymi torebkami stawowymi przy kolanie jest taka, że staw z dwóch stron nie jest jednakowy. Kształtem przypomina bowiem cylinder. Błona włóknista torebki stawowej stawu kolanowego na powierzchni przedniej rozpięta jest między brzegami powierzchni stawowych kości udowej, rzepki i piszczeli. Na stronie tylnej przymocowuje się do kresy międzykłykciowej kości udowej i biegnie do kości piszczelowej zlokalizowanej w okolicach chrząstki stawowej. Między jedną a drugą stroną stawu znajduję się ciało tłuszczowe, które wypełnia wewnętrzną przestrzeń stawu podczas ruchu.
Z każdym krokiem i każdą kolejną aktywnością fizyczną cały staw ulega obciążeniu, dlatego szczególnie dla osób po przebytych urazach i bardzo aktywnych fizycznie ważne jest, by dać stawowi czas na regeneracje. Aby nie obciążać zbytnio kolan, bardzo ważna jest rozgrzewka przed wykonywaniem ćwiczeń (czy w domu, czy na siłowni, czy na świeżym powietrzu). Bardzo często właśnie przy sporadycznej aktywności fizycznej dochodzi do urazów, ze względu na zbyt duże jednorazowe obciążenie stawu i niewykonywanie rozgrzewek.
Dlaczego urazy stawów są niebezpieczne?
Duże uszkodzenia mogą całkowicie wykluczyć nie tylko aktywność, ale także wykonywanie prostych czynności przez chorego. Ponad regeneracja stawu może trwać nawet kilka tygodni, przez które dana osoba jest w zasadzie wykluczona z życia i wykonywania codziennych obowiązków. Innym poważnym aspektem jest w tym przypadku fakt, iż tego typu urazy mogą nawracać. Temu wszystkiemu towarzyszy oczywiście silny ból i dyskomfort. Część urazów wymaga interwencji chirurga-ortopedy, a zdecydowana większość rehabilitacji czy usług fizjoterapeuty. Ponadto po wyleczeniu tego typu kontuzji, trzeba uważać na chore miejsce, jeszcze przez długi czas.
Urazy torebki stawowej
Na uraz tej części stawu mogą mieć wpływ różne czynniki – wcześniej wspomniany, brak rozgrzewki przed aktywnością fizyczną, nadwaga, mikrourazy stawu (najczęściej są one niezauważalne i potrafią się same regenerować), niestabilność stawu skokowego i oczywiście, złe ustawienie stawu podczas ruchu. Pęknięta torebka stawowa klasyfikowana jest jako średnie uszkodzenie. Towarzyszy temu obrzęk, krwiak i ból. Charakterystyczne jest też uczucie ciepła i uciekanie stawu. By móc dokładnie określić poziom uszkodzenia stawu należy wykonać badanie obrazowe, najczęściej jest to RTG, ale może to być również USG. W leczeniu pęknięcia torebki stawowej bardzo często konieczne jest leczenie operacyjne oraz założenie opaski, a czasami nawet gipsu.
Kolana to bardzo istotna część ciała, o którą warto dbać, aby zachować pełną sprawność i kondycję na długo. W razie urazów należy bezwzględnie skonsultować ze specjalistą i poddać leczeniu, operacji czy rehabilitacji.
