Nie ulega wątpliwości, że uzależnienie od alkoholu jest poważną chorobą, która nieleczona może doprowadzić do fatalnych skutków zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. W wielu środowiskach pokutuje pogląd, jakoby skłonność do popadania w alkoholizm miała podłoże genetyczne i można było ją po prostu odziedziczyć po rodzicach alkoholikach. W tym zakresie obecnie są prowadzone intensywnie badania naukowe, które nie są w stanie jednoznacznie stwierdzić czy alkoholizm sam w sobie jest dziedziczny. Odziedziczyć możemy natomiast skłonność, czyli predyspozycję do łatwego uzależniania się od substancji alkoholowych.
U niektórych osób alkohol wyzwala przyjemne doznania, co sprawia, że zdecydowanie częściej po niego sięgają zarówno w radosnych, jak i stresujących sytuacjach. Takim osobom zdecydowanie łatwiej jest się uzależnić. Warto zauważyć u siebie takie predyspozycje i być ich świadomym. Pozwoli to na unikanie sytuacji sprzyjających spożywaniu alkoholu i większą ostrożność w czasie imprez zakrapianych alkoholem.
Uwarunkowania środowiskowe oraz wpływ otoczenia
Wielu ludzi pochodzących z rodzin alkoholowych, w których przynajmniej jedno z rodziców zbyt często zaglądało do kieliszka (a czasem nawet oboje byli uzależnieni), w ten sposób tłumaczy także swoje późniejsze uzależnienie. Nie jest to jednak do końca zgodne z prawdą. Ich alkoholizm może wiązać się w głównej mierze z brakiem innych, pozytywnych wzorców osobowych do naśladowania oraz autorytetów. Bardzo często skłonności do picia alkoholu nabywają oni wraz z procesami socjalizacji, kiedy już jako małe dzieci obserwują system norm oraz wartości, a także wzory zachowań prezentowane przez ich rodziców. Czasem bywa tak, że w dorosłym życiu zaczynają powielać wzorce wyuczone w środowisku rodzinnym, np. nadużywając alkoholu lub wiążąc się z osobą, która jest od niego uzależniona.
Nie można jednak jednoznacznie stwierdzić jakoby alkoholizm był chorobą dziedziczną, chociaż skłonność do jego wystąpienia może być wyższa u dzieci z rodzin alkoholowych. To jednak, czy będą oni powielać wzorce oraz postawy swoich rodziców w głównej mierze zależy od nich samych – ich potencjału oraz ambicji, a także uwarunkowań środowiskowych oraz otoczenia w jakim przebywają.
Intensywniejsze działania profilaktyczne
Dzieci z rodzin, w których występuje problem alkoholowy, są bardzo często traktowane w sposób krzywdzący oraz poddawane etykietowaniu. Dzięki obecnej świadomości tego, że predyspozycje oraz podatność na uzależnienie się od alkoholu można dziedziczyć – bardzo ważne jest okazanie wsparcia osobom wychowującym się w tego typu rodzinach oraz zapewnienie im profilaktyki przeciw uzależnieniom.
Takie działania profilaktyczne mogą odbywać się już w szkołach poprzez umożliwianie osobom z rodzin alkoholowych funkcjonowania na takim samym poziomie jak ich rówieśnicy oraz dostarczanie im pozytywnych wzorców i autorytetów do naśladowania. Bardzo istotnym w tej kwestii może okazać się także pomoc w wyrównywaniu szans do dostępu do nauki poprzez zapewnienie odpowiednich materiałów i pomocy szkolnych oraz warunków do spokojnej nauki.
Osoby z takich rodzin bardzo często jako ludzie dorośli o ukształtowanym już charakterze, widząc oraz pamiętając na przykładzie własnej rodziny, jak wielkie szkody wyrządza alkoholizm, często świadomie rezygnują z sięgania po alkohol lub zachowują szczególną ostrożność przy jego spożywaniu.
