Lateralizacja to dominacja jednej strony ciała, w uproszczeniu – prawo- lub leworęczność. Odpowiada za nią rozwój półkul mózgowych. Jeżeli dziecko jest praworęczne, to bardziej rozwinięta jest półkula lewa i odwrotnie, jeżeli jest leworęczne to prawa półkula.
W jakim wieku u dzieci przebiega proces lateralizacji?
Dzieci rodzą się bez określonej lateralizacji czy inaczej stronności ciała. Kształtuje się ona wraz z rozwojem ruchowym i nabywaniem nowych umiejętności. Pierwsze preferencje wyboru którejś ze stron można zaobserwować już po 6 miesiącu życia, kiedy dziecko zaczyna ćwiczyć chwytanie ręką. W momencie kiedy zaczyna nabywać trudną umiejętność chodzenia, proces lateralizacji schodzi na drugi plan, bo do nauki chodzenia zaangażowane są obie półkule mózgowe. Najintensywniej proces lateralizacji zachodzi pomiędzy 2 a 7 rokiem życia. Praworęczność często kształtuje się już w okolicach 2-3 roku, a leworęczność dopiero w wieku 4-5 lat. Zazwyczaj w wieku 7 lat stronność jest już trwale ustalona.
Jak wspomagać lateralizację w pierwszych latach życia?
W przypadku malutkich dzieci nie możemy mówić o nieprawidłowościach w zakresie lateralizacji, bo jej rozwój trwa. Najlepszym sposobem na wspieranie tego procesu jest zapewnienie dziecku jak najlepszych warunków rozwoju psychomotorycznego. Nasz żłobek sensoryczny zapewnia swoim podopiecznym zabawy umożliwiające poznawanie świata zmysłami. Maluchy poprzez zabawę w ruchu mogą rozwijać np. zmysł dotyku czy równowagi. Zabawy są tak przygotowane, by dzieci same spontanicznie się w nie włączały. W takich warunkach u dzieci odpowiednio kształtuje się integracja sensoryczna, czyli umiejętność odbierania bodźców ze świata zewnętrznego.
W okresie wczesnego dzieciństwa dziecko samo wybiera, z której ręki chce korzystać. Jeżeli zauważamy dominację lewej strony ciała dziecka, nie powinniśmy przymuszać dziecka do zmiany – leworęczność jest tak samo prawidłowa z punktu widzenia rozwoju jak praworęczność.
